اگر مشغول کار در دنیای توسعه نرم افزار باشید، حتما با تفاوت های انواع مختلف زبان های کامپیوتری آشنا هستید. اما جالب است که حتی برخی از توسعه دهندگان هم پیدا می شوند که با تعاریف و دسته بندی های کلی این زبان های کامپیوتری آشنا نیستند.

در کنار آن کسانی که به دنبال آموختن زبان های کامپیوتری هستند هم آنها را با یکدیگر اشتباه می گیرند و از اسامی آنها به جای یکدیگر استفاده می کنند.

ایرانی هایی که در کشورهای اروپایی یا آمریکا زندگی می کنند، یک اشتباه خارجی ها را ناراحت کننده می دانند. اینکه بعضی اوقات خارجی ها فکر می کنند، ایرانی ها به زبان عربی صحبت می کنند. می بینید که وقتی کسی زبان شما را به اشتباه نام می برد، ناراحت می شویم.

پس بیایید در ادامه مطلب، زبان های مشهور کامپیوترها را با هم مرور کنیم، تا با یکدیگر اشتباه نشود و کاری کنیم تا کامپیوترها از دست ما عصبانی نباشند.

زبان های نشانه گذاری

زبان نشانه گذاری یا همان markup language زبانی است که معمولا برای علامت گذاری اسناد و نوشته ها به کار می رود. برخی به اشتباه آن را «زبان برنامه نویسی» می نامند. در حالی که آنها زبان نشانه گذاری به حساب می آیند.

زبان های نشانه گذاری کاربردهای متعدد و متنوعی دارند. برای مثال زبان نشانه گذاری لاتک برای تهیه متون علمی مورد استفاده می کند و دستورهای آن کمک می کند که جداول، فرمول ها، نمودارها و ارجاعات و… را در متون علمی وارد کنید. در مثال زیر سمت چپ نمونه دستورهای لاتک (البته تلفظ صحیح آن لاتِخ است) قرار گرفته و در سمت راست هم نتیجه اجرا شدن این دستور را می بینید.

اما مشهورترین زبان نشانه گذاری دنیا HTML نام دارد. این زبان نشانه گذاری جهانی برای نمایش صفحات وب است. دستورهای این زبان نشانه گذاری درون «پرانتز شکسته» قرار میگیرند.

وقتی به این صفحه نردبان یا دیگر صفحات وب نگاه می کنید دستورهای اچ تی ام ال را نمی بینید و مرورگر شما آنها را مخفی کرده است. یادگیری زبان نشانه گذاری HTML کار آسانی است و طی چند روز یا چند هفته می توانید آن را به خوبی فرابگیرید. اما نباید آن را با زبان های برنامه نویسی مقایسه کنید. اینها دنیاهای متفاوتی به حساب می آیند. هر چند اگر علاقمند به ورود به دنیای برنامه نویسی وب هستید، لازم است ابتدا این زبان نشانه گذاری را فرا بگیرید.

زبان های اسکریپتی

زبان های اسکریپتی زبان هایی هستند که دستورات را مستقیما به سیستم ارسال می کنند. یک نرم افزار واسط، دستورها را دریافت کرده و پس از تفسیر، آنها را اجرا می کند. کامپیوتر این دستورات را خط به خط می خواند و اجرا می کنند و در صورتی که به مشکلی بر بخورد پیام خطای مناسب را نمایش می دهد.

زبان های اسکریپتی مزایا متعددی دارند. یادگیری و کار با آنها ساده است و معمولا روی سیستم عامل های متفاوت به خوبی اجرا می شوند. در عین حال همانطور که گفته شد دستورات آنها توسط یک نرم افزار واسط مفسر کامپیوتر اجرا می شود. این موضوع کار با آنها را راحت تر می کند اما در ابعاد بزرگ ممکن است با مشکل بازدهی مواجه شوید. چرا که با هر بار اجرا لازم است کد ها تفسیر شوند.

نمونه ای از کدهای جاوااسکریپت

/**
 * nth element in the fibonacci series.
 * @param n >= 0
 * @return the nth element, >= 0.
 */
function fib(n) {
  var a = 1, b = 1;
  var tmp;
  while (--n >= 0) {
    tmp = a;
    a += b;
    b = tmp;
  }
  return a;
}
 
document.write(fib(10));

مشهور ترین زبان های اسکریپتی حال حاضر دنیا جاوااسکریپت، پی اچ پی، پرل و ای اس پی هستند.

زبان های برنامه نویسی

زبان های برنامه نویسی به طور کلی سریع تر از اسکریپت نویسی ها اجرا می شوند. اما یادگرفتن آنها سخت تر است و هنگام برنامه نویسی باید دقت بیشتری داشته باشید.

شما دستورها و الگوریتم را می نویسید و کامپیوتر همه آنها را با هم می خواند و آن را تبدیل به فرمتی می کند که توسط ماشین قابل اجرا است. کاری که به آن کامپایل کردن می گویند. حالا این نسخه به دفعات قابل اجرا است. (توجه کنید که در زبان های اسکریپتی کد نوشته شده هر بار در زمان اجرا تفسیر میشود)

چند خط C ببینیم!

#include 

/* the n-th fibonacci number.
 */
unsigned int fib(unsigned int n) {
  unsigned int a = 1, b = 1;
  unsigned int tmp;
  while (--n >= 0) {
    tmp = a;
    a += b;
    b = tmp;
  }
  return a;
}

main() {
  printf("%u", fib(10));
}

زبان های برنامه نویسی زیادی وجود دارند که برخی از مشهور ترین آنها شامل C، C++ ،C# و جاوا هستند. هرچند این روزها خط جدا کننده زبان های اسکریپتی و برنامه نویسی کم رنگ شده است. برای مثال زیاد می بینیم که پی اچ پی و ای اس پی را هم جزو زبان های برنامه نویسی به حساب می آورند.

صبر کنید! پس CSS کجا است؟

اگر به دنبال ساخت وب اپلیکشن و سایت باشید بعد از HTML به شما گفته می شود که سراغ یادگیری CSS بروید. اما این یکی در کدام دسته قرار می گیرد؟ سی اس اس زبانی است که نحوه نمایش اطلاعات در صفحه را مشخص می کند. از نامش هم مشخص است که کارش تعریف استیل است! تیپ و شخصیت ظاهری اطلاعات معمولا توسط سی اس اس تعریف می شود. اینکه این متن با چه فونتی نمایش داده شود، سایز تیتر مطالب نردبان چقدر است و… همه زیر سر CSS است. اما این زبان برای خودش دسته مجزایی دارد.

مثالی از دستورهای سی اس اس

/* desert scheme ported from vim to google prettify */
code.prettyprint { display: block; padding: 2px; border: 1px solid #888;
background-color: #333; }
.str { color: #ffa0a0; } /* string  - pink */
.kwd { color: #f0e68c; font-weight: bold; }
.com { color: #87ceeb; } /* comment - skyblue */
.typ { color: #98fb98; } /* type    - lightgreen */
.lit { color: #cd5c5c; } /* literal - darkred */
.pun { color: #fff; }    /* punctuation */
.pln { color: #fff; }    /* plaintext */
.tag { color: #f0e68c; font-weight: bold; } /* html/xml tag    - lightyellow*/
.atn { color: #bdb76b; font-weight: bold; } /* attribute name  - khaki*/
.atv { color: #ffa0a0; } /* attribute value - pink */
.dec { color: #98fb98; } /* decimal         - lightgreen */
 

با تعریف هایی که از این دسته کردیم نامش هم مشخص شد. «زبان استایل» اینها گروهی از زبان های کامیپوتری هستند که با شکل و ظاهر اطلاعات سروکار دارند و اگر دقیق به آنها نگاه کنیم جزو زبان های نشانه گذاری نیستند و برای خودشان خانه و زندگی مجزایی دارند.

جمع بندی

اینها تمام زبان های کامیپوتری نیستند. اما مشهورترین آنها به حساب می آیند. دانستیم که کامپیوترهای زبان های مختلفی دارند که «زبان برنامه نویسی» فقط یکی از آنها به حساب می آید. به طور خلاصه «زبان های کامیپوتری» که امروز مرور کردیم اینها بود:

- زبان نشانه گذاری (MarkUp Language) مانند HTML
- زبان استایل: CSS
- زبان اسکریپتی مانند: جاوااسکریپت
- زبان برنامه نویسی مانند: C

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: